Costa da Morte conta co seu pequeno ‘principado’ en Liechtenstein

Nos escasos 160 kilómetros cadrados de superficie de Liechtenstein aséntase un pequeno principado da Costa da Morte, pois nesteo exiguo Estado residen uns 400 galegos, dos cales o 95 % son emigrantes desta franxa atlántica. Algúns deles levan alá máis de catro décadas. É o caso do muxián Manuel Figueroa, que preside dende hai 24 anos o Centro Español Apóstol Santiago (CEAS), que conta con 150 socios.

Un centro que é a referencia e, á vez, o punto de encontro dos galegos e tamén doutros emigrantes asentados en Liechtenstein. É ademais o espazo que axuda a manter vivo o sentir pola terra de orixe a través de encontros gastronómicos, culturais e festivos, nos que a lingua galega é a máis falada. “Somos dos poucos centros que celebran unha gran festa anual como a que temos nós aquí”, engade Figueroa.

Unha comunidade de emigrantes que, a pesares de seguir sendo numerosa, viviu o seu momento de esplendor nas décadas comprendidas entre os anos 60 e 80. “Respecto a vinte anos atrás, agora seremos a metade”, pois moitos dos emigrados voltaron a Galicia e a outros puntos de orixe, “aínda que tamén hai algún caso de xente que veu de volta”.

Ao igual que no resto dos países, a situación económica e laboral foi mudando co paso dos anos, “pero aínda así, aquí é máis doado de atopar un traballo e do soldo que gañas sempre che queda algo”, subliña o presidente do centro galego.

Neste tempo tamén mudaron as cousas para o propio CEAS que, pouco antes da chegada da pandemia, viuse obrigado a cambiar de sede e a buscar un novo emprezamento, ubicado agora en Bendern. Tiveron que deixar o local de Schaan, que lles tiña cedido de xeito totalmente gratuíto, gastos incluídos, a Administración local, e “agora o novo é de aluguer, e iso supón un gasto moi importante e un esforzo maior para os socios”. A pesares das dificultades propias do comezo dunha nova etapa, “o centro está indo de menos a máis”, afirma Manuel Figueroa.

Da xestión encargase outro galego, Ramón Dosil, a través dunha concesión, que volverá a saír a concurso no vindeiro ano 2023.

Todos os domingos ofrece menús especiais, a maioría das veces con sabor galego e, no que vai de ano, o centro acolleu tamén varias celebracións, como a do Día da Nai, por vez primeira, e tamén unha Festa do Polbo, cen por cen galega, pois ata o Principado desprazáronse dous polbeiros do Carballiño. O pasado mes de setembro celebraron tamén a súa particular romaría na honra da Virxe da Barca, e organizaron un par de churrascadas.

Unha proba de que, malia a residir a máis de dous mil quilómetros de distancia, os vínculos coa terra nai mantéñense moi vivos. Ademais, este ano puideron celebrar a esperada corenta e unha edición da gran festa anual que, por mor da pandemia, non chegaba dende o ano 2019. E fixérono acadando un novo récord de asistencia, “con máis de 500 persoas”, segundo Figueroa.

Aos emigrantes residentes en Liechtenstein sumáronse outros galegos chegados dende Basel, Delemont e doutros puntos fronteirizos con Austria e Alemania. Contaron ademais co apoio do secretario xeral de Emigración, Antonio Rodríguez Miranda, e do cónsul de España en Zurich e Liechtenstein, Juan Carlos Gafo. Todos eles desfrutaron dun xantar galego, amenizado na sobremesa coas actuacións musicais de Pili Pampín e a discoteca móbil CDC que, un ano máis, mobilizou os seus equipos dende Cee ata os pés dos Alpes.

No cartel tamén figuraba o grupo Garibaldi pero, finalmente, “negáronse a actuar alegando que non lles servía o equipo de son, algo que nunca nos pasou nos anos que esta directiva leva promovendo a festa”, indicou o presidente de CEAS, quen quere deixar claro que “non foi por culpa da organización, xa que nos puxemos á disposición deles desde o primeiro día no que contactamos”.

Un contratempo que, para nada manchou a festa, “pois a xente estivo divertíndose a bailando ata as catro da mañá, e a maioría felicitounos polo bo desenvolvemento da mesma”, engadiu Manuel Figueroa.

Agora, despois duns días de repouso, Figueroa e o seu equipo directivo xa pensan na cita do vindeiro ano, pois teñen claro que queren seguir vivindo como galegos.