Susana Fortes e Marta Rivera de la Cruz, Galegas de decembro

Susana Fortes (Pontevedra, 1959) e Marta Rivera de la Cruz (Lugo, 1970), dúas das escritoras galegas destes días con maior proxección editorial, finalistas do premio Planeta nas edicións de 2003 e de 2006, respectivamente, foron escollidas, por unanimidade das redaccións de EL CORREO GALLEGO, Galicia Hoxe e Radio Obradoiro, Galegas do Mes de Decembro, un recoñecemento no que se distingue -ademais dunha obra amplamente valorada pola crítica e polo público lector- o seu especial vencello con Galicia, presente sempre no alento da súa prosa, e o seu labor xornalístico en diferentes medios de comunicación.

Vilavedra-Ribanova podería ser a estrada imaxinaria que une os dous universos creativos destas dúas escritoras. Vilavedra, punto de partida, é o lugar no que Susana Fortes ambientou a súa última novela, El azar de Laura Ulloa (Planeta, 2006), "a máis galega de todas" -recoñece a súa autora-, un relato de amores prohibidos e segredos de familia, que implica no seu desenvolvemento o propio Conde de Gondomar. "No meu caso, -explica Susana Fortes-, as novelas parten dunha imaxe concreta e teño unha maneira moi cinematográfica de construír esa imaxe. En El azar de Laura Ulloa esa imaxe foi a dun parto á luz ­dunha palmatoria, unha talla de auga quente e a cabeza dun neno que asoma entre unhas coxas ensanguentadas, é unha imaxe moi gótica...".

Unha tensión necesaria

Susana Fortes vive eses momentos do nacemento dunha novela cunha sorte de "euforia", consciente da posibilidade de "vivir outra vida" que lle outorgan os libros. Confésase debedora, precisamente, dos libros que leu e que imprimiron na súa prosa un ritmo, unha vibración determinada. "Nunca chegarei a escribir nin a cuarta parte dos libros que lin...", asegura a autora de El amante albanés, obra coa que quedou finalista na edición de 2003 do Premio Planeta, gañado naquela ocasión polo chileno Antonio Skármeta. E esa condición de lectora, xustamente, vértese na creación dunhas tramas e duns personaxes que van medrando ao tempo que medra o relato. Esa "tensión imaxinativa permanente" -cando a historia e os seus protagonistas se van filtrando na súa vida cotiá-, considéraa Susana Fortes unha "tensión necesaria" e "unha marca de fábrica". Coas novelas, di, acontece como cos fillos, "non podes amarralos moito nin soltalos, é un equilibrio delicado, no que o que funciona é a intuición...".

A intuición da que fala Susana Fortes desemboca nas terras doutra narradora perspicaz, aguda cronista dos sentimentos e dos latexos da emoción. Esa paraxe ten nome propio: Ribanova, un trasunto do Lugo no que naceu Marta Rivera de la Cruz, finalista na última edición do Planeta coa novela En tiempo de prodigios. Neste libro, Marta Rivera retrata unha relación de amizade e de lealdade interxeracional. Dunha banda, Cecilia, unha moza que acaba de perder a súa nai e rachar coa súa parella, e da outra Silvio, un escritor de novelas, dono dunha existencia de lenda que nunca quixo compartir con ninguén. O compromiso de Cecilia de darlle conversa a Silvio, avó dunha amiga, conclúe nunha fascinante relación na que a protagonista se apoia para reconstruír a súa propia vida.

A novela é unha reflexión sobre o paso do tempo, sobre os nexos familiares e sobre a perda pero tamén sobre a tristura como punto de partida para aceptar a dor.

De familia vénlle a esta luguesa a actividade xornalística. A súa sinatura é habitual nos medios de comunicación audivisuais e escritos e colabora con El País Semanal e co programa de radio Al sur de la semana, da Cadena Cope.

É autora ademais de varios ensaios, como Grandes de España ou Tristezas de amor, e nunca deixou secar ningunha das pólas do seu traballo como escritora. Considérase, si, escritora galega. "En Galicia exista unha literatura galega en galego e unha literatura galega en castelán. Xa sei que hai moitos que se tiran dos pelos cando escoitan isto, pero é unha verdade como un puño", di a última finalista do Planeta.