Editan 'O Diccionario del Dialecto Gallego de Luis Aguirre del Río'

Editado polo Instituto de Estudios Gallegos Padre Sarmiento, do Consejo Superior de Investigaciones Científicas, na colección Cuadernos de Estudios Gallegos, acaba de saír do prelo o libro O Diccionario del Dialecto Gallego de Luis Aguirre del Río, obra manuscrita que supón de feito o primeiro dicionario galego dos coñecidos ata o de ahora, xa que aparece datado en 1858, cinco anos antes que o publicado polos irmáns De la Iglesia a partir dun orixinal de Francisco Javier Rodríguez.

O manuscrito atopábase entre os fondos do propio Instituto Padre Sarmiento e foi descuberto con ocasión do seu traslado desde a súa anterior sede na rúa de Fonseca á actual localización no Hospital de San Roque e constitúe, segundo sinala no limiar da obra agora publicada o director do centro, Eduardo Pardo de Guevara, "un proxecto rematado -con portada, título, folios encadernados"- o que permite asegurar que é o primeiro dos dicionarios coñecidos, aínda que "o de Rodríguez seguirá tendo a honra de ser o primeiro que saíu do prelo. As fichas soltas, custodiadas por Justo Cortizo e cedidas xentilmente para este traballo, engadidas agora ó manuscrito, conforman un dicionario que, en número de entradas, é un dos maiores do século XIX".

O estudo e edición da obra confiouse a Carme Hermida Gulías, profesora titular da Universidade de Santiago e membro do seu Instituto da Lingua, recoñecida especialista que conta no seu haber profesional con abundante produción bibliográfica sobre a lingua galega e sobre esta época do século XIX en particular.

Segundo sinala a profesora Hermida Gulías, o dicionario de Aguirre "é o que máis cedo está datado. Malia a mocidade do seu autor, o seu traballo está dotado de coherencia interna e baseado nuns criterios filolóxicos aceptables para a súa época", e no afán de incluír no vocabulario "deturpacións populares en palabras comúns co castelán e pola (re)creación de palabras novas", vén poñer de relevo "que a busca do diferencialismo está presente dende os inicios do rexurdimento literario".