Falece o escritor Xosé Neira Vilas, memoria literaria do rural galego e a emigración

O escritor galego Xosé Neira Vilas morreu este venres na súa casa en Gres, no concello pontevedrés de Vila de Cruces, aos 87 anos de idade.Autor dun dos maiores éxitos da literatura galega,'Memorias dun neno labrego',está entre os autores máis lidos e é un dos máis destacados narradores da dureza da vida no rural de Galicia e do sentir de desleigo da xente da emigración. Estivo moi marcado polas súasexperiencias de infancia e xuventude. Eramembro da Real Academia Galega (RAG), Doutor Honoris Causa pola Universidade da Coruña e A Habana e fillo favorito de Vila de Cruces, localidade onde vivía. O seu corpo xa está no Panteón de Galegos Ilustres de Santiago de Compostela desde as 18:30 horas deste venres, e o funeral celébrase na parroquia de Santiago de Gres ás 17:30 horas do sábado, día 28, onde posteriormente recibirá sepultura no panteón familiar.

Entre outros recoñecementos recibiu a Medalla Castelao, o Pedrón de Honra, o Premio Trasalba, o Premio da Crítica Española (novela en galego) ou o Premio críticos Gallega (trial). Tamén foi un dos Premios 'Galegos do Ano', promovidos polo GRUPO CORREO GALLEGO, en 1998.

Xosé Neira Vilas naceununha familia de labregos na parroquia de Gres (Vila de Cruces), onde pasou a súa infancia e adolescencia traballando no campo e estudando comercio por correspondencia. En 1949 emigrou a Arxentina. As súasinquietudes culturais lévano a relacionarse con intelectuais exiliados como Luís Seoane e Rafael Dieste. Fundou en 1953 Mocedades galeguistas, escribiu en Adiante e colaborou no Primeiro Congreso da Emigración de Galicia (1956). Tamén fundou a Editorial Follas Novas con Anisia Miranda, filla de galegos e con quen casou en 1957.

Posteriormente, en 1961, Neira Vilas e Anisia establecéronse en Cuba. Alí traballou na administración e o xornalismo. Desde 1969 liderou a sección galega do Instituto de Letras e Lingüística da Academia de Ciencias de Cuba, desenvolvendo un amplo estudo e compilación dos traballos dos emigrantes galegos.

En canto á súa obra, a triloxía O ciclo dos nenos(Memorias dun neno campesiño(1961),Carta a Lelo(1971) eAqueles anos do Moncho(1977)foi innovadora pola súa simplicidade. En Xente non Rodicio (1965) e Ferro Muller (1969), analiza situacións profundas abordadas desde unha mirada existencialista. Estimado Thomas (1980) é un longo monólogo expresado por unha muller de cincuenta anos que sofre a rotura dun amor pola emigración.

As súas novelas Camino bretemoso (1967), Historias de inmigrantes (1968) e Remuíño de sombras(1973) tratan o tema da migración e o desprazamento. As dúas últimas están localizadas en Bos Aires (Arxentina);Nai(1980) é unha navegación polos recordos da figura materna, no que pode considerarse unha homenaxe a todas as nais galegas.Novo Tempo (1987) está ambientada na Cuba post-revolución. En Cando Susofoi carteiro (1988), Neira volve sobre o tema da emigración e o seu impacto en Galicia.

Tamén explorou a narrativa para nenos conEspantallo amigo(1971),O cabaliño do buxo(1971) eA Marela Taravela(1974).