A tardiña chegastes, Loli L. Ameijeiras

entre vodas –poucas– e enterramentos abondos, vaise o estraño inverno que nos atrapou este ano, que se reitera sen dicir por que –o vinte e máis vinte, ó mellor por aquilo de que xa ‘xurdiu’ unha chisca, ou máis dela– sen saber o que fora da fermosísima peza dun conto que é mais realidade que ficción.

Mais dunha vez estiven a punto de preguntarlle polo miniño literario no que, acórdome ben, lles nacera pouco tempo despois do meu retorno á casa, a Boiro, cando me xubilei na cadeira da Universidade en Madrid. Vai disto xa pra quince anos, tres lustros, pois. E tamén sabía que, aínda sen chegar a ser lei, a amizade conta con que deberías saber, polo menos, o título do orixinal, case iba a dicir do palimpsesto ou, para non esaxerar tanto, do conto de Carla cando veu ó mundo e case tivo que esperar a que chegara ó pé do berce, en Vigo que se podía arrolar co bambeo, porque a nena tiraba da cabeciña pra o ceo sen atopar o seu meniñeiro que nin chegou case a tempo de escoitar ó primeiro choro de cortesía da nena.

O outro día, cando Begoña me dixo que o venres tiñamos que ir á presentación do libro de Loli –ela tampouco coñecía o título– naceume na alma unha ledicia grande. A librería Nobel, de Boiro, non daba máis de sí con tantos amigos. Chegamos cedo, antes de ninguén, para ter dereito á cadeira; creo que fun o primeiro en mercar un exemplar do libro –titúlase Faragulliña Maris, e leva moitas e fermosas ilustracións de Evaristo Pereira, formato grande e letra do corpo 12, supoño, para os avós coma min… Fun o primeiro que pediu una dedicatoria. Eu tamén me emocionei.

Cando unha amiga batea por fin u­nha súa netiña coma nena Carla, e cando se botan os augurios a eito, todos á morea, énchese o peito e o corazón latexa coma un pequeño año que quere triscar, humedécense os beizos e concéntranse arredor da criatura os mellores augurios e soños para quen chega donde nós xa estamos abondos tantos anos… Nin que decir ten que Loli L. Amei­jeiras é unha mestra de estilo coidado e axeitado, sen esforzo para o lector. De feito, foi ela quen me remirou e corrixiu o miña escritura, hai tres lustros, dun meu libro, aínda hoxe inédito, As pequenas historias de Xan da Borralla, un pouco alentado polo conxunto literario de Neira Vilas.

DecAteime que, por entón ía eu l­oitando co galego retomado, normativo, sesenta anos despois de que me fora de Galicia, e recén chegado para quedar nela xa xubilado; pensei que, quen mellor que o señor Director Xeral dunha das importantes editoriais de Galiza, narrador e vello amigo cando él escribía novelas e eu dáballe a benvida a cada unha que me mandaba… por correo. Pero o señor director fíxose importante e xa non tiña tempo para perdelo, ollando unha novela curta con cousas tales, o mesmo ca O enxoval da noiva (El ajuar de la novia). Cando, pasado bastante tempo, unha tarde, en unha presentación dunha boa novela de Xavier Alcalá tiven a oportunidade de saudalo e, de paso, de preguntarlle se botara unha ollada o meu orixinal, miroume con tenrura, ou pode que fora con compaixón, torceu o mirar pra outro lado e sei que dixo: “Non podo perder o tempo con esas cousas…”

Despois da novela que espero presentar antes do verán, que sae dos petos da familia, pecharei a porta á narrativa e abrirei a fiestra, deixareime levar polos traballos un pouco máis de pensamento. O primeiro pode ser, La aceptación del tiempo presente. Leva anos bendecido, pero tamén… esperando. ¡Parabens, Loli! Por certo, dalle un bico a Carla do seu Meniñeiro.

PERIODISTA