Guerras e letras

CANDO empezan a vir estes días con temperaturas de verán, gusto de tombarme nunha hamaca á sombra dos abetos do meu eido e póñome a agardar a guerra mundial. Ás veces véxoa vir ao galope dos seus cabalos apocalípticos, pero outras veces non a vexo tan clara. Quen non fallaba en ventar guerras mundiais era Stefan Zweig. Víaas vir todas. Cheirábaas no aire, sobre todo neses “domingos espléndidos” de verán nos que a ninguén lle parecería posible que puidese vir unha guerra mundial, porque todo o mundo estaba nas terrazas de Viena a beber cervexa, ou nos chiringuitos de Ostende a comer ostras de alí (teñen fama pero non se poden comparar coas nosas de Arcade), ou a tomar o sol na praia de Saint-Tropez (que tampouco se pode comparar coa nosa praia de Silgar en Sanxenxo).

Precisamente a percepción destas pacíficas estampas era o que activaba en Stefan Zweig aquel seu instinto detector de catástrofes, “a miña fantasía anticipatoria” (tenlle chamado el), aquel don de Casandra que rexeita o cabalo (de Troia) regalado e que desconfía da empanada de furancho en horas de albariño e rosas.

Por recomendación do meu profesor de literatura do bacharelato (O Rimas), levo lido desde aquela todo o que Zweig escribiu, e perdóolle que tendo tantos recursos de estilo non sempre o quixese bordar, e descúlpolle a insipidez dalgunhas das súas noveliñas, e non reparo na súa misantropía intelectual (non aturaba conversar con persoas sen intelixencia), pero pagoume a pena coñecer un ser humano (con tanto ser humano dentro) detector de apocalipses. O que pasa é que un día cansouse delas: “Xa estou farto de acertar guerras mundiais”. E mandou parar (o seu corazón).

Pois estaba eu, un día destes de aí atrás, estomballado entre as primeiras rosas de maio do meu xardín agardando a noticia da guerra mundial (santo remedio para todas as crises, como pensaba o vello Roosevelt), cando, de súpeto, veume distraer o son de SloMo compartindo espazo na radio coa fonética de Sanxenxo. Canción e topónimo nunha unidade mediática reina (ou rei) por un día, por unhas horas, por un tempiño prebélico que guinda estes dous signos da insoportable levidade dunha época na que ninguén quere ver vir unha guerra mundial.

Todo o mundo acariciando o longo lombo de SloMo, e todos os españois aprendendo a pronunciar Sanxenxo (menos un célebre presentador do telexornal vespertino). Éche a expresión da galegofilia que se nos regala ultimamente polos reinos de España, e xa en case todos eles se lle dá un xeito á pronunciación da nosa máis presumida letra co seu son fricativo (coma un bico) e prepalatal (coma unha insinuación). O Día das nosas Letras cada ano é máis triste, pero sempre nos quedarán as letras de Sanxenxo.