O caso Odyssey

NO marco dunhas xornadas que houbo na Escola Naval de Marín, Cesar A. Molina, Ministro de Cultura entre 2007 e 2009, falou da protección da arqueoloxía submarina centrándose no caso Odyssey. Pouco despois de que chegara ao ministerio, xurdiu o rumor de que a empresa Odyssey estaba realizando escavacións onde había un pecio (barco afundido) español, pero non se sabía cal era nin de que época. Sabíase que estaban escavando pero ninguén quería intervir; pois había dúbidas sobre se o buque que facía os traballos, ademais, pertencía ao servizo británico de intelixencia ou á CIA e investigaba sobre as telecomunicacións marítimas. Pouco despois a Garda civil identificou que o pecio era a fragata Nosa Señora das Mercedes.

Primeiro comezouse pedindo a Odyssey que informara do que facía, quen contestou que non tiña porque por ser augas internacionais; o cal non é así porque un barco é da bandeira que leva. A máis deu informes enganosos.

Como se trataba de defender o patrimonio do país, Molina decidiu demandala a pesar de que a maioría dos seus colaboradores non tiñan esa opinión.

O xuízo era en Tampa (Florida) contra unha empresa que cotizaba en bolsa e tiña o apoio de moitos senadores demócratas. Odyssey tiña a tripla de presuposto que o ministerio e moitos non eran partidarios de demandala, pero ao final presentouse. Cando nos papeis de wikileaks apareceron as conversas do embaixador de EEUU e Molina, este quedou impresionado. A mais varios arqueólogos españois tamén presentaron unha demanda penal, á que se uniu o ministerio. Había que facer unha rogatoria a EEUU. A cousa foi ben e se parou a escavación, despois de que Odyssey intentara sacar o maior número de moedas de prata rompendo a nave.

A fragata Mercedes foi afundida en fronte do Algarbe polos ingleses no 1804 en tempo de paz. Ao feito de ser un pecio español, uníase que levaba moitos civís (moitas mulleres e nenos) e era un cemiterio con familias descendentes das vítimas, atacadas sen avisar.

Logo de poñerse a demanda, a empresa propuxo que se retirara, ofrecendo compensacións; pero non era Cousteau traballando para rescatar pezas arqueolóxicas para os museos senón para gañar cartos. Eran unhas 700.000 moedas, a maioría de prata e outras de ouro, valoradas en 500 millóns de dólares.

Ao rematar o xuízo, no que a armada dos EEUU falou a prol de España, dous Hércules buscaron os canóns do barco. Cando Molina ensinou o expediente aos ministros da UE, todos apoiáronlle agás Gran Bretaña; e trasladaron a súa propia lexislación o que dixo o tribunal para que non se repetira esta situación.