Cerebro e mundo dixital (e II)

NA conferencia que a psiquiatra María Rojas deu no Congreso de Directivos sobre como afecta ao cerebro ao mundo dixital, tamén falou da corteza prefrontal. Esta zona do cerebro é a que se encarga da atención, da resolución de problemas e de controlar os impulsos. A que se encarga de que somos seres superiores e cando entramos nun restaurante e vemos a alguén comendo, non lle quitemos a comida do prato. De que me apetece mercar algo e non mo compro; ou cando vexo a unha persoa pola rúa que me gusta e estou casado, digo que non me convén porque estou comprometido con outra persoa. A corteza prefrontal é o centro neurolóxico da vontade. Pospoño as cousas ou as retiro do meu camiño porque non me conveñen.

Cando un bebé nace, esta corteza é inmatura e logo vai madurando ata aos 15 ou 25 anos (nas mulleres, antes). E actívase nun bebé con tres cousas: coa luz, o son e o movemento. Se un bebé está no berce e pasa o seu pai, xira a cabeza. E se acéndese unha luz ou hai música, actívase a súa atención.

Que queremos coa corteza prefrontal dos nosos fillos? Que a medida que se fan maiores presten atención a obxectos inmóbeis: que atendan ao profesor, lles guste unha posta de sol, poidan ler un libro... É dicir, que non se active esta corteza só coa luz, o son e o movemento.

Cando dámoslle ao noso fillo pequeno unha tablet ou un iphone estamos a poñerlle luz, son e movemento. Quen oriéntase mellor dende que usa Google Maps para todo? Ninguén porque o cerebro, cando máis utiliza ferramentas externas, máis se lle atrofian as internas.

A culpa non só é da pantalla pero para que se desenvolva ben a corteza prefrontal, necesitamos pospoñer o seu uso nos nenos. O cerebro, ante o aburrimento ou o estrés, pídenos pantalla. O primeiro é o berce da creatividade, pois ninguén ten descuberto nada grande nun momento de hiper estimulación. Pero para crear algo, necesitas ser capaz de frear o dito círculo e para elo teste que aburrir.

Se cada vez que alguén nos pon nervioso collemos o móbil porque nos alivia, non sabemos xestionar a ansiedade e acabamos tendo problemas de tolerancia á frustración. Necesitamos potenciar a corteza prefrontal pospoñendo a recompensa.

Deberíamos ser quen de elixir aquilo ao que queremos prestar atención. As cousas boas da vida suceden na vida real porque a vida virtual vai a base de gratificacións instantáneas. Volvamos a conectar coa vida real.

Durante dous anos –comentou Rojas– dixéronnos: non te acerques, non sorrías, nos apertes, non saúdes. Teñamos tempo para preguntarlle outra vez á xente como está, de cara: sorriamos ás persoas, volvamos a xerar esa conexión humana que é clave.