Sangue lusitano no rural amesán pola ‘invasión’ de serradores hai un século

É posible que se vostede é veciño da Maía, e a súa orixe está nos núcleos que rodean os bosques de piñeiros (como Mar de Ovellas, a subida dende Augapesada) teña devanceiros portugueses. Esta é a tese do cronista oficial de Ames, Maximino Viaño, ao referirse a auténtica invasión humana que viviu a zona nos primeros anos do século pasado, cando os serradores no norte lusitano descubriron un filón para emigrar ata Galicia. Porque nesta terra atoparon que “na repoboación espontánea do piñeiro pinaster empezaba a haber árbores madeirábais que naqueles tempos aínda non eran un produto comercial”, divulga.

Segundo o seu parecer, daquela acudiron matrimonios co que tiñan posto e todos descalzos, “o home cunha serra ó lombo e a muller cun caixón de limas na cabeza, adentrábanse na Galicia costeira ata que descubrían unha ampla zona de pinos que valían para cortar”. Cando o lugar lles parecía interesante, acampaban na aldea que máis lles atraía ata o punto de que moitos deles remataron por quedar a vivir.

Viaño afirma que o primeiro que facían “era conseguir dalgún veciño un cacho de terreo pegado a un muro: a parede da casa, dun pallal, da horta... para instalar alí unha caseta de táboas de cara a non durmir á intemperie; a continuación visitaba a todos os veciños da zona pedíndolle un piñeiro a cambio de que lle aserraba outro gratis para o donante”. Aproveitaba tamén o inmigrante luso para ofrecerse e serrar o resto da madeira que valía e que, en principio, os labregos transformaban para seu consumo propio. Co tempo esta práctica de serrar no monte, que durou ata que proliferaron os serradoiros mecánicos, tamén a utilizaban para vender nas propias fincas a madeira unha vez aserrada e secada en torretas.

Aporta, do mesmo xeito, que eran xente “que se integraban totalmente na cultura da parroquia colaborando cos veciños nos actos comunais”. E ao parecer tamén viñan convencidos de que eran profesionais, “porque non traían axudantes, senón que os contrataban aquí, que eran os que tiraban das serras para abaixo”. Remataron por asentarse permanentemente nesas zonas ata o punto de que hoxe “as familias descendentes destes aserradores forman parte das nosas convivencias”, remata o cronista amesán.