O epidemiólogo Juan Gestal alerta da "grave" situación en Galicia pola COVID e ve precisas "medidas máis drásticas"

VIGO. EP. O profesor emérito de Medicina Preventiva e Saúde Pública Juan Jesús Gestal Otero advertiu de que a situación da pandemia en Galicia é "moi grave", polo que apostou por "medidas máis drásticas" para reducir o contacto social e alertou de que será "moi difícil" conter a propagación da variante británica do SARS-CoV-2 dado que xa circula por España.

Nunha entrevista concedida a Europa Press, afirmou que resultaba previsible que, ao suavizar as restricións e aumentar a mobilidade nun período no que "hai un tren de eventos de supertransmisión", o Nadal, o número de contaxios se elevase dun xeito importante, "máxime estando ao comezo do inverno". No entanto, subliñou que aínda non se coñece o "aumento real" de casos debido a que, como consecuencia dos festivos e as vacacións, "baixou moito a realización de test".

Así as cousas, Juan Gestal asegurou que "a situación de Galicia é moi grave" aínda que "algo menos que noutros lugares de España" e lembrou que o inverno, que representa "a época máis favorable para a difusión e infecciosidade do virus", aínda acaba de comezar.

Deste xeito, remarcou que "o maior frío, que diminúe as defensas a nivel dos epitelios respiratorios"; a menor humidade relativa, que "favorece a aerosolización das secreciones respiratorias"; e o feito de que se faga "máis vida en interiores" levarán que os próximos meses vaian ser "moi difíciles" en relación á evolución da pandemia.

MEDIDAS NECESARIAS

Ante o aumento de casos nos últimos días, considerou que "son necesarias medidas máis drásticas que diminúan os contactos sociais" e "accións de choque" para detectar a COVID-19 e "pór en corentena ao maior número posible de fontes de infección asintomáticas", o que permitirá que "o resto das medidas de prevención sexan máis eficientes".

Para iso, Gestal apostou por potenciar a realización de test de antíxenos "en áreas e colectivos moi afectados", xa que, en 15 minutos, permiten detectar a persoas con cargas virais altas, "as principais fontes de infección nesta enfermidade", e "polas en corentena de inmediato". En cambio, apuntou que as PCR requiren dun período de 24 a 48 horas para coñecer o resultado e decretar o illamento.

Precisamente, o conselleiro de Sanidade, Julio García Comesaña, valorou este venres que se dispoña de test de antíxenos nesta terceira vaga en Atención Primaria dada a rapidez que ofrecen para o diagnóstico de casos sospeitosos e anunciou que se intensificará a realización de cribados en municipios concretos.

VARIANTE BRITÁNICA

En canto á detección dunha nova variante do virus en Reino Unido, Gestal considerou que resultaba "esperable" a aparición de distintas cepas e incidiu en que esta se "debe vixiar" a pesar de que, polo momento, "non hai evidencias" de que comporte "un maior risco de reinfección nin unha menor efectividade da vacina".

En todo caso, recalcou a necesidade dun "esforzo de identificación da nova cepa" e de garantir "o illamento das persoas con vínculo epidemiolóxico" con casos desta ou "con antecedentes de viaxe ás zonas afectadas", así como de "estudar os seus contactos para deter a propagación".

Con todo, Juan Gestal recoñeceu que deter o contaxio desta cepa"vai ser moi difícil" pois "xa está a circular por todo o país", mesmo en Galicia --onde hai polo menos oito casos--. No entanto, insistiu en que o esforzo de prevención non debe levar que a cidadanía "se preocupe especialmente".

En concreto, lembrou que "non (está) de todo clara" a maior contaxiosidade da cepa británica, aínda que, "de ser certa, incrementaría, como se sinalou, en 0,4 ou máis o R0", o que aumentaría "o número de casos e a demanda de atención hospitalaria".

Ademais, apuntou que "afecta máis a menores de 60 anos", aínda que non se comprobou que "produza casos máis graves" nin unha "maior mortalidade". "Como presenta nove mutacións na espícula, unha mesmo na zona de unión ao receptor, e algunhas noutros xenes, podería producir algunha diminución da capacidade neutralizante dos anticorpos, pero non hai evidencias de maior risco de reinfección nin de menor efectividade da vacina", explicou.

A este respecto, o profesor emérito de Medicina Preventiva destacou que se atopa en proceso a realización da caracterización antixénica desta variante, da que se prevé obter resultados "nas próximas semanas".

Tamén detallou que se recomenda realizar un seguimento dos vacinados para determinar se a mutación pode "influír no seu resultado" e estudar "a fondo" os casos de reinfección e os que respondan mal aos tratamentos con soro de convalecentes ou anticorpos monoclonais, "secuenciando e caracterizando xenética e antixénicamente os seus virus".

PROCURA DA CONTENCIÓN DE CONTAXIOS

Pola súa banda, a directora xeral de Saúde Pública, Carmen Durán, subliñou que a Consellería de Sanidade traballa "para tentar conter o incremento do número de casos" de coronavirus e avogou por adoptar decisións "en función da incidencia acumulada". A este respecto, o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, descartou este venres o confinamento xeral, mentres o conselleiro Julio García Comesaña chamou aos galegos a "autoconfinarse" e a saír só de casa para "cuestións esenciais".

Carmen Durán tamén recalcou que "Galicia está moi lonxe do que está a pasar noutras comunidades" e presentou unha incidencia acumulada "bastante contida" en relación ao resto do país desde o inicio da pandemia. "Con independencia do incremento que podamos ter de casos, (a cifra) está sempre por baixo da media de España", resolveu.

Neste sentido, a directora xeral de Saúde Pública recoñeceu que "preocupa" o aumento de positivos detectados durante as últimas dúas semanas nalgúns concellos. De feito, precisou que en Galicia se está a incrementar a incidencia acumulada "tanto a 14 como a sete días", aínda que "non está a ser un crecemento exponencial no conxunto da comunidade".

Nesta liña, defendeu que a diminución das restricións en determinados concellos en Galicia aplicouse "de xeito proporcional" e "en función da situación epidemiolóxica que tiña nese momento a comunidade". "(No subcomité clínico que asesora á Xunta na pandemia) analízanse 14 indicadores e tómanse as decisións proporcionais", asegurou.

TAXA DE POSITIVIDADE

En relación á taxa de positividade, que este xoves chegou a alcanzar o 10% e este venres situouse no 7,5%, Carmen Durán achacou a súa subida á diminución das probas diagnósticas realizadas ao respectarse os festivos, xa que "os profesionais necesitaban descansar". "Ao ser o denominador menor, sobe a taxa de positividade. Agora imos intensificar as probas diagnósticas e estamos convencidos de que esa porcentaxe vai ser moito menor nuns días", augurou.

Adicionalmente, recalcou que, a pesar de que a Organización Mundial da Saúde (OMS) considera que a taxa de positividade para dar por controlada a pandemia non debe superar o 5%, "amplíase a cifra cando se está no seo dun brote".