A RAG profunda durante esta semana na obra poética de Florencio Delgado Gurriarán
O mes de maio arrinca cheo de versos do protagonista do Día das Letras Galegas 2022, tamén dende o audiovisual. A Real Academia Galega estreaba este xoves o cuarto episodio da serie documental Florencio Delgado Gurriarán. O soño da Galicia infinda, unha entrega centrada na poesía do autor valdeorrés que descobre unha traxectoria poliédrica que abrangue dende unha sensualidade unida á paisaxe do viño da súa terra, Valdeorras, ata a poesía satírica antifranquista e, xa dende o exilio, un feixe de poemas singulares na literatura galega que fan súa a forza tímbrica do léxico náhuatl e a musicalidade do son mexicano. O episodio pode verse en academia.gal e na canle de Youtube da RAG.
O crítico literario e escritor Miro Villar, autor de Florencio Delgado Gurriarán. Vida e obra dun poeta no exilio mexicano, divide en tres etapas a produción poética de Florencio Delgado Gurriarán: a da poesía de preguerra, debedora do hilozoísmo de Amado Carballo e na que destaca o seu primeiro libro, Bebedeira (1934); a da poesía de combate, con composicións moi belixerantes e satíricas contra os golpistas, algunha delas sobre o propio Franco, e a do poeta que emerxe décadas despois, o Florencio de Galicia infinda, “o seu mellor libro”, segundo valora Miro Villar neste capítulo.
“En Bebedeira a natureza sae por todos os lados, unha natureza animada”, resume o docente e escritor Julio Pérez Veiga, outra das voces que ganduxan este percorrido pola poesía do autor. “Estanos a trasladar a paisaxe [de Valdeorras] a través do que el recibía dela: esas cores, eses cheiros, esa luz que despois reflicte nos seus poemas”, engade a directora do proxecto As Letras de Florencio, a filóloga Débora Álvarez Moldes.
O presidente da RAG incide noutro elemento clave na obra que inaugura o legado bibliográfico de Florencio: a sensualidade, expresada a través dun universo no que a boca da amada sabe a garnacha. “É un libro da alegría de vivir, da reivindicación e da afirmación da sensualidade da vida, do amor, dos costumes e das tradicións da terra de Valdeorras. Por iso se titula Bebedeira”, apunta Víctor F. Freixanes.
A segunda etapa do autor está marcada polo golpe de Estado, aínda que con anterioridade a xullo de 1936 xa cultivara a poesía política, matiza o académico Xesús Alonso Montero.
O poeta máis plural e completo aparece nas páxinas de Galicia infinda, editado dende Vigo por Galaxia no ano 1963, cinco antes da súa primeira viaxe ao país dende o exilio.
“Hai unha serie de temas neste libro que o fan unha xoia literaria no conxunto da súa obra”, sentencia Miro Villar ao respecto. Entre eles, unha mestizaxe galegomexicana que abrangue dende as paisaxes ata a lingua.