‘Luar’ cumpre 29 anos: o programa de variedades máis lonxevo da TV

Todos estes anos Gayoso convertiuse en cara coñecida en todas as familias de galegos e galegas e, quen máis quen menos, considerao un membro máis da casa. Con todo, el asegura que “Luar non son eu, é a xente que o confecciona, toda a xente que está os venres no plató e tamén toda a expresión artística da nosa terra, composta por bandas, pandereteiras, orquestras...”.

É por iso que “non me gusta personalizar todo iso en min, baixo ningún concepto Luar son eu, outra cousa é que a máscara da televisión permita que, como presentador, a xente me colla cariño, mais se algún día non estou gustaríame que o programa seguise adiante e incluso mellorando”.

“Eso é o que quero para o futuro de Luar, xa que de xeito contrario, disgustaríame moitísimo”, asevera o presentador.

OS COMEZOS DA AVENTURA ALÓ POLO ANO 1992. O director e codirector de Luar, Teo Manuel Abad, tivo aló polo ano 1992 a idea de “aunar todo o patrimonio musical galego, os coros, as agrupacións de baile tradicional e toda esa extensa relación de actividades musicais”, explica Xosé Ramón Gayoso, que engade que “baseouse na xuntanza de dous programas que dende as orixes da TVG, en 1985, xa daban cabida a toda a manifestación artística galega: Ruada e Boa Noite”.

En concreto, Ruada daba unha pincelada de talento do exterior e Boa Noite do que era Galicia: Luar aunaba ambas versións. Así, a partir de 1992, Xosé Ramón Gayoso e Teo Manuel Abad comezan o que o primeiro deu en denominar como “un verdadeiro matrimonio televisivo”.

PLATÓ DE PASO DE ARTISTAS AGORA COÑECIDOS INTERNACIONALMENTE. Centos de artistas que pasaron polo plató de Luar sendo pouco coñecidos acadaron tralo paso polo programa fama nacional. Mais, pese a que esta foi a súa plataforma de lanzamento, Gayoso subliña que “o artista chega a donde chega porque xa ten valía, xa ten talento”.

Por exemplo, “Luis Tosar estivo unha tempada completa con nós, o que foi todo un orgullo, ten un grande talento e demostrouno co seu traballo no noso programa, así que sacamos peito diso; igual que sucedeu cos Tonechos e Roberto Vilar, ou Víctor Fábregas e Touriñán”.

MERCEDES PEÓN COMO AUTORA DO CAMBIO E DA ESENCIA. Asimesmo, o presentador resalta a labor de Mercedes Peón, “ca que comeza esa raíz máis profunda, a partir da segunda tempada de Luar, cando o programa comezou a subir coma a es-

cuma e a facerse súper popular entre os galegos”.

“É a muller que trae a Luar a todas esas mulleres e homes herdeiros dos cantos de xeitura, de traballo e de faena, que eran algo habitual no campo, e que só vivían da transmisión oral, na mente das personas que todavía os cantaban”, apunta Gayoso, que engade que, “tras a incorporación desta muller, creouse toda esa homenaxe á cadena de transmisión oral que constitúe o patrimonio musical galego, enxebre, algo marabilloso e máxico”.

CONEXIÓN ENTRE O RURAL E A CIDADE: NON TAN DISTANTES. “É obrigado pola nosa parte, como televisión pública, mostrar os dous mundos, o rural e a cidade”, asegura Xosé Ramón Gayoso, que destaca que “non hai que esquecerse que a xente da cidade, na súa maior parte, ven do rural, todos temos un primo, un pai ou un amigo na aldea”. “Ese patrimonio hai que coidalo”, sobre todo para que as novas xeracións, que xa naceron nas cidades, sigan coñecendo a tradición galega.

EQUIPO DE TRABALLO: GUIÓN E PRODUCCIÓN DE LUNS A XOVES. En Luar trabállase de luns a xoves, cun equipo de 12 persoas nunha oficina encargada da parte creativa e de guión e da parte de producción. Ambas as dúas traballan conexas porque así debe ser: “unha parte decide a que artista invitamos ao seguinte programa e a parte de producción encárgase da elaboración do contrato, de chamalo, de reservar o hotel, a viaxe, a data na que pode vir, chamalo, fixar as cancións que vai interpretar... polo que a parte máis creativa debe convivir coa da producción na misma oficina”.

UN PROGRAMA DE ‘RÉCORD’ GRAZAS AO APOIO DO PÚBLICO. “Non se trata de establecer récords nin nada polo estilo, aínda que sería bonito chegar aos 30 anos por aquelo de acadar unha cifra máis redondeada”, asegura Xosé Ramón Gayoso, que, pese a todo, confesa que “se o público decidira que o formato lle cansa ou lle aburre... Xa estaría amortizado”, comenta entre risas.

Con todo, asegura estar “tremendamente satisfeito”, xa que “nunha profesión como esta, na que todo é tan rápido e cambiante, o normal é que un programa dure con éxito unhas tempadas e que remate, así que chegar a 29 anos en antena é algo que non soñabamos nin nos nosos mellores soños”.

Ademais, cre que “para estar aquí tantos anos, a aqueles que o facemos, tennos que gustar moito o programa, querer moito aquelo que facemos, ter un gusto especial polo noso traballo e crer no noso patrimonio”. Tamén se considera moi afortunado de poder emitir Luar en horario de máxima audiencia na noite dos venres “con vida”.

GAYOSO COMO HISTORIA VIVA DA TELEVISIÓN. Xosé Ramón é o irmán, fillo, cuñado ou xenro de toda familia galega, unha cara que leva 35 anos nas pantallas de televisión de toda Galicia.

“A primeira cara que aparece en antena cando a TVG emite por primeira vez é a de Dolores Bouzón, que agora está guiándonos a todos dende o ceo, pero de ahí xa me dan paso a min, e dende esa nunca máis desaparecín”, explica o presentador.

Ten a sensación de que “para moitos xa nacín alí e xa miña nai me deu a luz alí, tras o que empecei a facer programas de televisión e non parei nunca”, comenta entre risas.

“Nunha comunidade como a nosa, nunha televisión que comeza de xeito modesto, aínda que con moita dignidade, o crecemento foi moi progresivo e iso foi facendo que esas primeiras caras que saíron aí se fosen facendo familiares”, incide, até o punto de declarar que “incluso aqueles que nos critican é porque nos queren”.

“Estou encantado de ter tanta xente á que considero coma da miña familia e que me expresa día a día o seu cariño a través de mensaxes, chamadas e mesmo pola rúa”, sentencia.