Ana Belén Cid lidera una novedosa investigación para tratar de forma personalizada la insuficiencia mitral

La doctora del CHUS recibirá 30.000 euros tras ser seleccionada su propuesta como la ganadora del Premio Ramiro Carregal

Ana Belén Cid, cardióloga intervencionista y premio Ramiro Carregal en Investigación Cardíaca/ | ANTONIO HERNÁNDEZ

Ana Belén Cid, cardióloga intervencionista y premio Ramiro Carregal en Investigación Cardíaca/ | ANTONIO HERNÁNDEZ / koro martínez

Poder contar con modelos anatómicos predictivos computacionales que permitan “seleccionar ben aqueles pacientes que se poidan beneficiar da terapia percutánea no tratamento da insuficiencia mitral severa”, ése es uno de los grandes objetivos que se propone un equipo del Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS), liderado por la cardióloga Ana Belén Cid, quien asegura que ello contribuiría de forma significativa a “planificar o procedemento dunha forma individual con cada paciente, indo hacia unha medicina personalizada”.

Su proyecto, que acaba de recibir el respaldo del Premio Ramiro Carregal en Investigación Cardiológica, se llevará a cabo durante los próximos dos años con pacientes del Área Sanitaria de Santiago y Barbanza, pero también con aquellos de la de Pontevedra enviados al Clínico para someterse a este tratamiento.

Será, según indica en conversación con este periódico, “un estudo prospectivo dos pacientes derivados para a reparación desta válvula mitral que integre todos os datos clínicos, bioquímicos, anatómicos e con técnicas de imaxe avanzadas”. Una línea novedosa que se propone desarrollar esos modelos predictivos computacionales para “planificar ben o procedemento, simular como vai ser, cantos dispositivos imos necesitar e onde temos que colocalos, de forma que tamén poidamos ter o maior éxito posible na intervención”.

Recuerda que la insuficiencia mitral severa es “a enfermidade de válvula cardíaca máis común en persoas maiores de 75 anos, e sabemos que a morbilidade e a mortalidade dos pacientes nos que aparece e nos que non se trata é moi elevada, pero moitos destes doentes presentaban alto risco para unha cirurxía aberta, que era a única opción hai uns anos e, en resposta a este problema, desenvolveronse técnicas de tratamento desta válvula mitral percutáneas, e é o que facemos os cardiólogos intervencionistas”.

Explica que “consiste en reducir esa insuficiencia mitral a través dos vasos sanguíneos, dunha vena femoral pola que introducimos o material co que imos tratar esa válvula”, mediante unos dispositivos que “empezaron a utilizarse hai uns anos, inicialmente nos casos que anatomicamente eran máis sinxelos”.

Algo que ha cambiado porque “a evolución técnica dos dispositivos e a maior experiencia está permitindo que cada vez se leve a cabo con pacientes de maior complexidade anatómica”, lo que considera “unha ventá de oportunidades para aqueles cun alto risco cirúrxico e unha enfermidade mitral severa e complexa, pero tamén representa un desafío na planificación e a selección deses pacientes”.

De ahí la idea de poder elaborar “un modelo preditivo que nos indique cales son os beneficios desta técnica a longo prazo, que nos permita unha mellor selección de pacientes, ver cales exactamente van responder ben a esta técnica, e iso poderá axudarnos a non levar a cabo procedementos futiles”.

Agradecida por el reconocimiento que supone la concesión del Ramiro Carregal a su propuesta investigadora, Ana Belén Cid recalca que “cando se reciben este tipo de premios é moi importante subliñar que aínda que alguén ten que liderar un pouco o equipo, o que o fai posible é un grupo moi amplo, neste caso un equipo multidisciplinar con cardiólogos, pero tamén anestesistas, enfermeiros, auxiliares...”.

En su caso, y entre los mencionados por el jurado del galardón como integrantes del proyecto, Ramiro Trillo Nouche, Amparo Martínez Monzonís, Alfredo Redondo Diéguez, Ana García Campos, Inés Gómez Otero, Belén Álvarez Álvarez, Violeta González Salvado y Xabier Irazustra Olloquiegui.

Dotado con una cuantía de treinta mil euros, subraya también que será ésta la que permita la puesta en marcha de su trabajo para desarrollar modelos predictivos en las terapias percutáneas para la insuficiencia mitral severa, ya que “todo vaise invertir integramente nesta liña de investigación”. Una iniciativa de mecenazgo sobre la que señala que “este tipo de apoios xunto coa financiación pública, que debe ser a base para poder desenvolver unha investigación de calidade, son os que nos permiten poder seguir avanzando no eido do coñecemento”.

Formada en el Clínico compostelano como cardióloga intervencionista, donde continúa trabajando en la actualidad, pone en valor el hecho de que esta disciplina “tanto en Santiago como en Galicia ten uns altos estándares de calidade e é realmente moi coñecida a nivel nacional e incluso internacional”. Destaca que en estos momentos en la autonomía “facemos todas as técnicas” que se practican en este ámbito y recuerda que “Galicia foi, despois de Murcia, a primeira comunidade multiprovincial na que se desenvolveu un Programa Galego de Atención ao Infarto Agudo de Miocardio, e que despois se estendeu por todo o país”.

Pide una titulación oficial para los cardiólogos intervencionistas, de los que es su presidenta

Subraya que es una especialidad muy concreta y que ayudaría a mejorar la formación médica

Presidenta de la Sección de Hemodinámica y Cardiología Intervencionista de la Sociedad Española de Cardiología desde octubre pasado, cargo al frente del cual llevaba dos años como electa, Ana Belén Cid se propone como uno de sus mayores objetivos conseguir “que os cardiólogos intervencionistas teñan unha titulación específica oficial dentro da cardioloxía”, puesto que resalta que su labor “ten unhas características moi concretas e precisa dunha formación tamén moi específica”.

Considera que obtener este reconocimiento contribuiría a “mellorar a formación dos cardiólogos intervencionistas e que esta poida ser pública e financiada”.

Se trata de una reivindicación por la que llevan tiempo luchando, y recuerda que ya existe un real decreto de 2022 encaminado un poco hacia la creación de una capacitación específica.

Sobre la labor de la asociación al frente la que se encuentra, explica que desde la misma se impulsan diferentes estudios de investigación, muchos de ellos multicéntricos, así como la realización de bases de datos generales, de registros, con la intención de que sirvan para mejorar la atención que se presta a los pacientes en el día a día. Y a ello se suma la actividad formativa, dentro de la que impulsan numerosas iniciativas, y sobre las que destaca la organización de su congreso anual.

Natural de Xunqueira de Ambía, cursó sus estudios de Medicina en la Universidade de Santiago y lleva vinculada al Complexo Hospitalario Universitario de Santiago desde el inicio de su carrera, donde se formó como cardióloga intervencionista. Una especialidad en la que hasta hace pocos años la presencia de las mujeres era puramente anecdótica, puesto que hace dos décadas “había soamente catro mulleres dedicándose á cardioloxía intervencionista e na actualidade seremos case o trinta por cento”.