O espírito emprendedor galego resiste á crise do coronavirus
A taxa de actividade sufriu un lixeiro parón na comunidade no peor ano da pandemia pero as expectativas de recuperación son boas
A crise da covid-19 provocou un lixeiro parón da actividade emprendedora, situándose a taxa de actividade emprendedora (TEA) en Galicia en 2020 nun 4,3 %, mantendo as mulleres, como xa sucedera en anos anteriores, un impulso emprendedor (5 %) superior ao masculino (3,5 %).
Así aparece reflexado no Informe Executivo GEM Galicia 2020-2021 no que se realiza un seguimento da actividade emprendedora na comunidade a partir de datos recollidos en setembro de 2020.
Dende GEM Galicia destacan a capacidade dos galegos e galegas para adaptarse ás situacións adversas con resultados positivos, xa que un 7 % da poboación mostraba intención de emprender nos próximos anos. “Estes datos, obtidos nun momento de total incerteza, permiten ser optimistas no proceso de recuperación da actividade emprendedora”. Esta foi a mensaxe que trasladou a directora técnica do proxecto GEM, Isabel Neira, durante a presentación dos resultados do informe do que se informou este martes.
Perfil: Persoas en idade adulta con estudos O estudo identifica tamén o perfil da persoa emprendedora en Galicia. A idade media sitúase en torno aos 40 anos, aumenta a porcentaxe que posúe estudos de formación profesional e superiores (o 43 % dos emprendedores e o 39 % no caso das emprendedoras), e nas iniciativas nacentes tamén destaca a porcentaxe dos emprendedores/as con estudos de posgrao (un 28 %).
As persoas emprendedoras presentan grandes doses de iniciativa e inquietude. En concreto, un 15 % esperaba xerar emprego en plena pandemia, momentos nos que a metade da actividade estaba paralizada, e o 19 % das súas iniciativas presentaban un marcado carácter innovador.
A falta de oportunidades no mercado de traballo, principal motivo para emprender Un dos cambios máis relevantes nun ano singular, foron as motivacións que lles levaron a emprender a estas persoas. Sete de cada dez iniciativas indicaban que a falta de oportunidades no mercado de traballo é unha das motivacións para desenvolver o seu proxecto, descendendo de modo considerable aquelas que nacen coa idea de marcar unha diferenza no mundo, dende o 35 % en 2019 ata ó 21 % en 2020. Ademais, a tradición familiar, que motiva a un 28 % dos emprendedores, segue a ser un dos motores das iniciativas.
Os emprendedores galegos son, en xeral, persoas que declaran ter habilidades e coñecementos para emprender. Neste sentido Galicia atópase por riba da media doutros países. Máis da metade manifestaban a súa intención de seguir xerando emprego, e ao redor dun 20 % puxo en marcha innovacións en produtos e servizos, e 15 % no caso de innovación en procesos.
Menos ingresos e máis dificultades O impacto da covid-19 supuxo para as iniciativas emprendedoras unha importante diminución de ingresos (no 58 % dos casos), máis dificultades na creación de empresas e dun xeito máis acusado nas de menos idade (76 %), un empeoramento das súas expectativas. Chama a atención que o 34 % dos propietarios de empresas xa consolidadas vían oportunidades durante a pandemia.
Máis medo ao fracaso entre a poboación en xeral Non obstante, o medo a fracasar e a percepción de poucas oportunidades para emprender continúan a ser os principais freos a actividade emprendedora, aínda que de xeito menos acusado entre as persoas emprendedoras. Entre a poboación en xeral, o medo ao fracaso é dun 65 %, mentres que entre as persoas emprendedoras baixa ao 52 %; no que respecta á percepción de oportunidades para emprender, o 17 % da poboación percibe oportunidades, mentres que entre os/as que xa emprenderon sube ao 19 %. Ademais, este índice é mais acusado no caso das mulleres, que perciben mais dificultades, aínda que, finalmente, alcanzan as mesmas ou superiores taxas de emprendemento.
Beatriz Cibreiro creou ComunicArte Asesoría no ano 2017 en Santiago, cidade á que regresou despois de varios anos traballando noutros lugares. Trátase dunha marca que se adica á asesorar, xestionar, mentorizar e formar en ámbitos de comunicación, relacións públicas e marketing a entidades, empresas, autónomos e emprendedores, co obxectivo de que gañen en visibilidade e conexión cos seus públicos.
É autónoma, pero dende o principio momento traballou cunha rede de colaboración. “Na miña filosofía de traballo a colaboración e a creación de sinerxias con outros profesionais, sobretodo autónomos, é fundamental xa que permite, por un lado, crear lazos con profesionais diferentes e ser máis áxil, e por outro, ofrecer un servizo de maior calidade. De feito, esta tendencia de traballo colaborativo era algo residual cando empecei e cos anos confirmouse que é a tendencia do futuro”, dixo Cibreiro a este medio.
Aínda que moitas empresas tiveron grandes dificultades dende que se decretou o estado de alarma en marzo de 2020, ela viviu algo moi distinto e favorable. “As dúas primeiras semanas foron de desconcerto e parón xa que moitos dos proxectos no que participaba tiveron que parar e replantexar como facelo. No meu caso, moita carga de traballo en formacións en empresas e entidades, o cal se paralizou. Os autónomos estamos acostumados a traballar coa incertidume pero este era un contexto totalmente novo. Unha vez pasadas estas dúas semanas de adaptación, todo empezou a funcionar de novo, eso si, en formato dixital o 100 %”, sinala.
No seu caso, a formación, mentorías e asesorías podíase pasar todo a este formato o que lle facilitou moito o traballo e puido aceptar proxectos que antes serían inviables.
“O 2020 foi un ano no que a facturación aumentou con respecto a anos anteriores, pero non se pode decir o mesmo de todas as empresas. Está claro que a capacidade de adaptación e de acción marcaron a diferenza entre as empresas que se mantiveron ou saíron reforzadas desta época, que non foron poucas, das que non conseguiron facelo. De feito coñezo exemplos de diferentes sectores nos que a acción e toma de decisións marcaron a diferenza entre manterse ou non”, afirma. Asegura que para os autónomos é fundamental ser activos e participar en encontros, foros, networking.... algo que a pandemia eliminou totalmente. “As oportunidades de negocio cambiaron e non todas as empresa souberon como acomodarse. Neste caso, a falta de interacción social física, sí que se botou en falta”, asegura.
En base á sua experiencia Cibreiro considera que o cambio ao mundo dixital foi un adianto importante, dando pé a novos servizos, colaboracións e maior aposta polas redes sociais.