“Os países precisan tecnoloxías para poder desengancharse canto antes dos combustibles fósiles”
![Xavier Labandeira aposta por máis eficiencia enerxética e máis renovables para combatir o cambio climático. Foto: Pedro Campos Díaz. Xavier Labandeira aposta por máis eficiencia enerxética e máis renovables para combatir o cambio climático. Foto: Pedro Campos Díaz.](http://www.elcorreogallego.es/binrepository/900x1174/1c87/900d506/none/102922340/PIXI/imagen-p-4-de-17-def_422-5318689_20220416181451.jpg)
Os niveis de contaminación da atmosfera son históricos pero, ¿en que situación nos atopamos neste momento?
Atopámonos nunha traxectoria de emisións de gases de efecto invernadoiro que levará a incrementos de temperaturas moi elevados, moito máis aló dos obxectivos do Acordo de París, cunha suba duns tres graos con respeto á época preindustrial.
Combustibles como o gas e o petróleo “moi de moda” pola guerra en Ucrania e a forte subida dos prezos, como afectan ao cambio climático?
A combustión de enerxías fósiles (gas, petróleo, carbón) é a principal causa das emisións de gases de efecto invernadeiro e, polo tanto, do cambio climático. A crise ucraniana desencadea en tensións importantes nos prezos enerxéticos que levarán a unha redución de demanda. Porén, moitos países (entre eles España) está subvencionando parcialmente a compra de hidrocarburos para amortiguar os efectos da crise, o que non semella moi axeitado nun contexto tan procupante como o descrito no apartado precedente. En todo caso, será crucial evitar que esta crise no leste da Europa non leve a novos investimentos en infraestrutura fósil alternativa á rusa. Debemos tentar reducir a dependencia por outras vías: máis eficiencia enerxética e máis renovables.
Un obxectivo vinculante para a UE en 2030 de, polo menos, un 55 % menos de emisións de gases de efecto invernadoiro en comparación con 1990 e alcanzar a neutralidade climática en 2050, así como lograr o obxectivo dos 1,5 grados. É posible? Que debemos facer?
Si, é posible pero precisamos reforzar as políticas climáticas europeas (que xa son bastante importantes en comparación coas existentes na maior parte do planeta) e iso é o que pretende o paquete “Fit for 55” presentado hai uns meses pola Comisión Europea. A nivel internacional debemos promover a adopción de políticas climáticas máis ambiciosas e dotar a moitos países de tecnoloxías que lles permitan desengancharse dos combustibles fósiles o antes posible. O informe do IPCC di que xa temos tecnoloxías dispoñibles, a custos asequibles, para reducir as emisións de gases de efecto invernadeiro á metade antes de 2030.
Que ferramentas temos para limitar o quecemento?
Temos bastantes alternativas, desde cambios de comportamento (e de operación no mundo empresarial), a adopción de tecnoloxías limpas que substitúan aos procesos contaminantes e tamén a captación de emisións que xa se produciron mediante procesos naturais ou procedementos de natureza técnica. Estas alternativas poden materializarse con máis facilidade se contamos con políticas climáticas axeitadas.
Consideras que a sociedade é consciente do que está pasando e actúa ao respecto? En caso negativo, de quen é a culpa?
Creo que a sociedade é cada vez máis consciente do problema. En España, en particular, esta é unha das preocupacións recurrentes dos cidadáns cando se lles pregunta. Porén, creo que os cidadáns ás veces non son conscientes do moito que poden facer como consumidores, investidores ou votantes e pensan que problema é inabordable para eles e debe ser resolto por gobernos ou grandes corporacións. Penso que esta é unha interpretación parcial e que non axuda a abordar correctamente o cambio climático.
Como profesor na Universidade de Vigo na que impartes docencia de economía climática, enerxética e pública, que dirías que é o principal co que debe quedarse o alumnado sobre o cambio climático?
Os perigos aos que nos enfrontamos como sociedades ante o cambio climático (con custos moi superiores aos beneficios que nos proporcionarían a redución de emisións), a importancia das políticas públicas para afrontar o cambio climático e, sobre todo, que aínda estamos a tempo de revertir o problema, aínda que a marxe de manobra vaise facendo máis pequena.