Fontenla Leal, homenaxeado como peza fundamental na formación da RAG
Un ferrolán que naceu fai 150 anos nunha familia humilde e que faleceu na Habana en 1919, tras unha ampla traxectoria como profesional
O profesional das artes gráficas José Fontenla Leal recibiu hoxe unha homenaxe no día en que cumpriría 150 anos polo seu papel clave na formación da Real Academia Galega (RAG), desde A Habana.
Os alumnos do IES Eusebio da Guarda e do Agra do Orzán tiveron hoxe a oportunidade de acceder aos coñecementos do presidente da RAG, Xesús Alonso Montero, sobre un dos homes máis importantes para a institución académica.
Un ferrolán que naceu fai 150 anos nunha familia humilde e que faleceu na Habana en 1919, tras unha ampla traxectoria como profesional das artes gráficas.
Alonso Montero considérao "fundamental" e "indispensable" na formación da RAG en 1906 e lembrou que naceu nunha "familia pobre e, como moitos dos que nacen nunha familia así, tivo que emigrar".
As opcións eran a Cuba colonial, que seguiu sendo española durante anos, ou Arxentina, e a súa familia, cando el tiña arredor de dez anos, optou por Cuba, pois as súas condicións na península "eran pouco favorables".
Alí desde pequeno -narroulles o académico aos estudantes- "tivo que contribuír á economía familiar", por iso non cursou "un bacharelato que entón só facían algúns privilexiados", pois optou por "aprender desde pequeno un oficio nunha imprenta".
"Para os profesionais das artes gráficas traballar implicaba ler e ler implica que o gusto pola lectura se impregna no traballador para sempre", resaltou Alonso Montero, para quen Fontenla Leal foi "o primeiro obreiro que ten esta conciencia galeguista".
De feito -agregou-, é "responsable de que exista o himno galego", que se estreou no Centro Galego da Habana en 1907 por iniciativa súa, antes de apostar pola formación da entón denominada Asociación Iniciadora e Protectora da Academia Galega.
O presidente da Academia explicou que o mérito do homenaxeado non foi facer "cadros, debuxos, esculturas, libros", senón que "conseguiu que outros o fixesen" e vertebrou unha entidade que xa tivera intentos, sempre "fracasados", normalmente "por personalismos".
Por todo isto, "a Academia sería ingrata se non lembrase a figura de quen contribuíu tanto á súa formación" e aos seus "primeiros obxectivos de publicar unha gramática e unificar o idioma", recoñeceu Alonso Montero.