Lois Pereiro literaturizado
Poucas plumas con tantas credenciais no seu haber como a de Antón Lopo para achegarnos a biografía literaturizada de Lois Pereiro, o poeta que ventou a morte durante boa parte da súa existencia, pero que xamais deixou de crer na vida. Antón Lopo, desde a coordinación dos Suplementos Revista das Letras e Chineses, agasallounos coas imaxes máis fermosas e cos textos máis lúcidos verbo do poeta monfortino. As páxinas dos Chineses do mes de xuño de 1996 estaban dedicadas a Lois Pereiro. A recaída que segaría a vida do poeta o 24 de maio dese ano, abortou a cita. A entrevista pactada daquela aparece arestora en forma de libro. Unha biografía, A palabra exacta, que fende as pautas canónicas do xénero e nos abeira á existencia e á obra de Lois Pereiro, a partir de entrevistas coas persoas máis achegadas a ese corredor de fondo da vida e da escrita. É a palabra exacta da nai que nos transfire os fitos fundamentais da vida do fillo: a infancia que pasa comendo papas porque lle arrincaran os dentes de abaixo pola dor das enxivas; a derradeira etapa, un monte de ósos cuberto por una pel fina e a literatura convertida no seu último refuxio. O testemuño do irmán, que debuxa asemade a infancia de xogos, a educación recibida en castelán e o "galego antigo" que aprenden imitando aos feirantes monfortinos e reciben dos labregos do Incio. E a entrega de Lois á estética como agocho dun "dandy", que moldea os seus espazos vitais de acordo cos impulsos da súa alma. Polas lembranzas de Piedade, o grande amor do poeta, a súa alma siamesa, sabemos que Lois escollera a vida e non as bibliotecas, que era un obseso da palabra xusta, da súa vocación "dandysta", das viaxes iniciáticas, da intoxicación polo aceite de colza ata se converter nun esqueleto extravagante.
Antón Lopo dálle voz así mesmo á irmá, a Fernando Saco e Manolo Rivas, amigos e compañeiros do piso de Madrid, onde se practicaba un galeguismo libertario. Por eles coñecemos a adición á heroína, as tentativas de desintoxicación, a fuxida do tobo de Monforte onde tanto inzou a droga. E para alén destas "hemorraxias invisibles" e dos "erros cometidos na vida a contrafío", Lois Pereiro e os seus poemas. Poesía existencial, por veces magoada - un entrelampo no medio da enfermidade, en palabras de M. Rivas - outras na que o verso agatuña con carraxe pola árbore da vida. Este é o Lois Pereiro que, a través do calidoscopio de familiares e amigos, retrata Antón Lopo, afatándose do ton haxiográfico para detallar as pequenas e grandes miudezas que converten a vida dunha persoa en algo exclusivo, de seu. O xornalista monfortino, sen falsear a realidade, literaturiza con man mestra e de tal xeito a existencia de Lois Pereiro que o seu relato acaba atrapándonos como se fose ficción.
CRÍTICO LITERARIO