Area para o circo
CONTAN que, con ocasión dunha gran fame que ameazaba a capital do Imperio, unha enorme galera de transporte agardaba no porto de Alexandría as instrucións que debían chegar de Roma relativas ao xénero a embarcar, se trigo para paliar a fame do populacho ou area para o circo (pois ha de saberse que a area do deserto exipcio tiña un poder especial para absorber e neutralizar o fedor dos ríos de sangue que, no Coliseo, os espectáculos xeraban). O emperador non dubidou e transmitiu á frota esta orde: “Cargade area: o sangue fará esquecer a fame ao pobo”.
O meu fillo Juanpe, viaxeiro impenitente e fanático defensor da natureza, cre (porque lle pasou a el, estando só, nos Picos de Europa) que se o home moderno escoitara na noite da alta montaña o sobrecolledor, o mitolóxico ouveo do lobo recuperaría de contado (e dun xeito talvez contundente de máis, non digo que non) toda a mochila de ancestralidade, de atávica animalidade, que capas e capas de artificio, analxesia, consumismo, sobreprotección e tecnoloxía lle foron baleirando ao longo dos séculos.
Dende os bisontes de Altamira á sopa Campbell de Andy Warhol median centos, milleiros de chanzos de civilización, de civilidade, de cultura (a cursiva é miña), orientados á reeducación da nosa especie, triunfadora sobre todas as demais, por meras casualidades e caprichos da evolución, como os guapos da festa, con capacidade e dominio sobre o planeta e todo o que hai enriba del. Sen a bipedestación, e o consecuente descenso da larinxe, non tería sido posible o grande invento (porque hai que recoñecer que foi un invento do máis práctico) da linguaxe articulada. E con estas dúas potentes armas, andar a pé e falar, o home botouse á conquista do guateque.
Lin hai pouco que o máis complexo do proceso de “desnazificación” de Alemaña despois de 1945 foi reeducar sobre novas bases democráticas a poboación, unha poboación que despois de doce anos de persuasión e propaganda coercitiva chegou a crerse o pobo elixido, racial e intelectualmente superior, e co dereito natural de eliminar, saquear e escravizar os demais. Esta é exactamente a variable que inspirou unha das, ao meu xuízo, mellores películas de ciencia ficción de todos os tempos: O planeta dos simios. Alí, no mundo de Cornelius e Zira, o doutor Zaius e o belicista gorila César, eran dous guapísimos humanos (quen, da miña quinta, non andou tolo por Nova-Linda Harrison?) os que debían esquecer que un día foron da caste dos señores e admitir, a forza de paus e cadeas, que agora eran da caste dos escravos.
Que é, ao cabo, o que nos define como humanos? A bipedestación e a linguaxe articulada? A dúas patas os romanos conquistaron o mundo e coa linguaxe Adolf Hitler fixo virguerías. A conciencia de nós mesmos, a conciencia da morte? Ás veces, en momentos de especial lucidez, miro para o meu prezado can, Chusko, tan boíño, tan fiel, tan inocente, e reflexiono no moito que gañariamos de non sabermos que un día todo o que coñecemos se afundirá na nada. Ao mellor, Juanpe ten razón e devolvérmonos ao estado de ancestralidade do que provimos sería unha didáctica enriquecedora. Coñezo a máis de un ao que lle viría como anel ao dedo poñerse a ouvear a catro patas na cume do Pico Sacro, a ver se acougaba e lle acababan as ganas de amolar...
Vendo días atrás o espectáculo dunha masa humana uniformada en branco e azul, fanatizada pola mitoloxía de once homes, magnetizada pola predilección a un deles ao que chaman mesías; catro millóns de almas compoñendo a imaxe atávica, intemporal de mandas de bisontes correndo como un só, buscando adorar a novos deuses cuxa divindade asenta en daren patadas a unha bola de coiro, pregúntome de que serviron millóns de anos de evolución.
E o malo é que non hai plan B. Ou talvez si: máis area para o circo.