Estreno

Lo que nadie te ha contado sobre Seor, la pionera del graffiti en Galicia

Se inaugura hoy en Santiago la exposición ‘1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega’, que parte de esa precursora para hilar una cronología con 30 artistas más

Doa Ocampo Álvarez, artista de la muestra ‘1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega’. A la derecha, cartel de la misma y libro de 7H Cooperativa Cultural. / JESÚS PRIETO

Doa Ocampo Álvarez, artista de la muestra ‘1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega’. A la derecha, cartel de la misma y libro de 7H Cooperativa Cultural. / JESÚS PRIETO / XABIER SANMARTÍN

Sobrada de valentía llega a Santiago la exposición 1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega. Se inaugura hoy en el Auditorio de Galicia (20 h.) con parte de las 31 artistas implicadas, como Seor, autora del primer graffiti hecho en Galicia, según las comisarias de la muestra Amabel González Troncoso y Clara Rodríguez Cordeiro.

El proyecto aprovecha el área expositiva del Auditorio con una amplitud pocas veces vista. Hay desde graffitis o murales, a paredes manchadas, pantallas para escuchar entrevistas (a Seor entre ellas), una papelera pintada, fotos, collages, recortes de prensa, líneas de tiempo, todo tras una labor de campo que bebe de una tesis doctoral de Amabel y un libro de Clara elaborado desde la cooperativa cultural 7H (Cando elas toman os muros: feminismo e arte urbana en Galicia, publicado por la Universidade da Coruña). Así, por vez primera se hace una exposición sobre la historia del arte urbano hecho por mujeres gallegas, parte de Santiago.

“Dune, por exemplo, empezou no graffiti, e na mostra podemos atopar obras súas feitas no campus universitario de Santiago, despois dedicouse o skate e hoxe é fotógrafa en Los Angeles, EEUU”, explica Amabel González Troncoso durante un encuentro con EL CORREO GALLEGO horas antes de abrir hoy la exposición, que pone en valor la creatividad más allá de los tópicos del spray a la fuga.

También de la capital gallega son Ira, Festa, Iria Prol (“de Ourense afincada en Santiago”), entre otras miradas que suman inventiva a una colectiva cuya señalética viste tipografía de María Ramos, de Compostela, creada “de xeito específico” para la ocasión, añade Clara, quien reitera la virtud horizontal del contenido expuesto.

“A arte urbana ten a capacidade de chegar facilmente á xente”, recalca antes de pintar una alerta.

Mural da exposición “1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega”

Mural da exposición “1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega” / Cedida

“Temos que ter coidado de non convertirnos niso que se criticaba o principio. O graffiti nace un pouco como resposta á publicidade, que era moi invasiva nas cidades, para dese xeito reivindicar o espazo para as persoas e non pode ser que rematemos por ser algo invasivo, entón, cando se traballa dunha maneira na que o graffiti ten en conta ás personas que van a estar nese espazo a xente é moi agradecida co que fas e queren formar parte diso e se converte despois en curadores desas grandes pezas. A arte urbana xa está asentada, gusta á xente e en Galicia hai moita tradición. E desde o graffiti, ata o pequeno tag (sinatura) o a intervención mural en gran formato encontran o seu espazo na cidade e no rural”.

Amabel completa el perfil de su labor conjunta de comisariado a dos corazones más los de 31 personas protagonistas y otras muchas cómplices “como Crawler”, conocido grafitero gallego, parte de esos contactos de ida y vuelta donde Amabel y Clara, Clara y Amabel fueron puliendo líneas.

“Por unha banda, a exposición vai poñer rostro ós anonimatos das protagonistas deste tipo de obras e tamén vai probar que non só hai graffiti. Estas creatividades van por moitos camiños laborais, nos podemos atopar cerámicas ou unha caixiña de paxaros, porque os soportes e as superficies son múltiples, e dese xeito podemos derribar esa idea nas persoas espectadoras de que o graffiti é unha cousa en concreto. Aquí amosamos a evolución desde 1984”, asegura Amabel.

De las historias entreveradas alrededor del proyecto sobresale la de Seor, hoy desvinculada del arte urbano pero que a los 12 años vio en un cine de Pontevedra la icónica Beat Street, película dirigida por Stan Lathan en 1984, semilla en medio mundo de graffitis, grupos de break y ritmos hiphop, con cada quien latiendo a su modo bajo el beat de su alma con los aerosoles o tizas (Seor) de cada lugar y cada tiempo. Y en la muestra, aquel primer graffiti de Seor está replicado por Sax.

“La calle también es un lugar donde transmitir una idea”

Entre la treintena de creadoras implicadas, está también Doa Ocampo Álvarez que, además ha hecho intervenciones en Mupis de Santiago (muebles urbano con información o publicidad). “Mi aportación se basa en dos líneas diferentes de trabajo, la más reciente es pintura mural con un proyecto llamado Reforestando donde trabajo sobre la botánica de los lugares... Y además otro trabajo previo, Abre os ollos, una bandera de técnica mixta”, cuenta Doa, que tras estudiar Bellas Artes, contactó con varios conocidos que hacían graffiti, puerta para ver que “la calle también es un lugar donde transmitir una idea” , dice.

1984. Unha xenealoxía feminista da arte urbana galega convierte desde hoy los bajos del Auditorio de Galicia en calles donde se desparrama la creatividad de Aër, Aldara Thunderbird, Xoana Almar, Tamara Baz, Lidia Cao, Abi Castillo, Cata Ukelele, Doa OA, Dune, Eme, Expostas, Iria Fafián, Fercho, Festa, Fune, Lula Goce, Hydra, Ira, Porte Jeremías, Kya, Lupita Hard, Miss 7, Nana, Andrea Otero Vázquez, Iria Prol, Sax, Selma , Seor, Smile, Souris y Suelo. Ellas dan arte y color a este callejón expositivo que abre sus esquinas hasta noviembre para pasear la historia viva en Galicia del arte urbano con mano de mujer y alcance universal.