Máis de 1.200 nenos son diabéticos en Galicia, e Ribeira lidera a táboa no cinturón santiagués

Tras as grandes cidades destaca a capital do Barbanza, con 15 casos, seguida de Ames e Boiro, con 10

Que se debe á mala alimentación, que se cura de adultos ou que non se pode tomar nada que teña azucre, entre as falsas crenzas

Escolares de Ribeira nunha actividade organizada por Anedia a semana pasada / anedia

Escolares de Ribeira nunha actividade organizada por Anedia a semana pasada / anedia / suso souto

A diabetes tipo 1 é unha das patoloxías crónicas con maior prevalencia entre a infancia e a adolescencia a nivel mundial. E, a pesar de que cerca de 300.000 menores teñen diabetes en Europa (30.000 deles en España) os centros educativos non contan coa información específica para atender as necesidades deste alumnado.

En Galicia, na etapa dende os 3 ata os 17 anos, hai actualmente uns 1.200 nenos e nenas con diabetes tipo 1, segundo a Asociación de Nenas, Nenos e Xente Nova con Diabetes de Galicia (Anedia). No caso dos adultos, en toda Galicia son aproximadamente 10.000 os pacientes desta enfermidade.

Segundo Anedia, os concellos con maior número de casos de diabetes na infancia en Galicia son os de Vigo (con case 60), A Coruña (uns 40), Pontevedra (máis de 30), Santiago (máis de 20) e Lugo (case 20). Pero, detrás destas grandes cidades, a maior incidencia rexístrase no ámbito territorial do cinturón de Compostela. Concretamente é en Ribeira onde hai máis casos (case 15), seguido de Ames (máis de 10), Boiro e Teo (case 10 en cada caso), Oroso e A Pobra do Caramiñal (5) e, xa con menor incidencia (menos de 5 casos), Rianxo, Noia, Porto do Son, Brión, Muros e Boqueixón.

Incidencia da diabetes na poboación infantil dos concellos do cinturón compostelán, segundo Anedia / anedia

Incidencia da diabetes na poboación infantil dos concellos do cinturón compostelán, segundo Anedia / anedia / suso souto

Son cifras correspondentes aos doentes asociados a Anedia, colectivo que, sen embargo, afirma que “existe unha correlación entre pacientes e socios, polo que nos comentan dende as consultas médicas”.

Poden parecer poucos casos si se atende a criterios poboacionais, pero para Anedia non o son. É máis: o colectivo amosa certa preocupación ante o aumento de casos nalgúns concellos, sobre todo se se comparan con outros limítrofes. E é que, por exemplo, fronte aos 15 rexistrados en Ribeira, na Pobra hai dez anos que non se detecta ningún. E Cuntis pasou de 0 a 5 casos en dous anos.

Anedia ten actualmente 520 socios, a maioría mulleres. Deles, uns 70 teñen entre 14 e 29 anos (nesta franxa é moi similar a cifra de homes e mulleres). Por encima dos 29 anos son 50 as persoas con diabetes. Nesta franxa elévase xa a porcentaxe de mulleres, pero non de xeito significativo (son un sesenta por cento). Socios e socias que son pais e nais de nenos con diabetes (pode que algún a teña tamén) son unhas 400 persoas, das que un 80% son mulleres.

No tocante á diabetes tipo 2, vinculada á obesidade e ao sedentarismo, apenas hai unha quincena de casos en toda Galicia.

As principais reivindicacións deste colectivo de doentes son unha asistencia sanitaria centrada na persoa e non na diabetes, e tamén a existencia de equipos interdisciplinares onde non debe faltar a saúde mental.

No tocante ás falsas crenzas sobre a diabetes, a presidenta de Anedia, María José Rego, sinala que “son moitas, e séguense a repetir en Internet e nas redes sociais. As principais falsas crenzas sobre a diabetes tipo 1, que lembremos é unha enfermidade autoinmune, e que non se pode previr, son que se debe a unha mala alimentación; que se cura de adultos, cando é crónica e non existen unha cura; que a insulina é mala, cando é o único tratamento na diabetes tipo 1; que se cura con infusións de canela e outras herbas; que non se pode comer nada que teña azucre, cando en certos momentos o azucre é vital nunha hipoglucemia e nos salva a vida; ou que non se pode facer deporte, cando si se pode, e existen campións en moitos deportes”.

A diabetes é o nome común de varias enfermidades diferentes, todas relacionadas con problemas no páncreas e coa insulina que producimos naturalmente. Dentro deste nome atopamos distintas enfermidades: diabetes tipo 1, diabetes tipo 2, Moody, Lada ou xestacional.

No tocante ás cuestións que convén saber sobre a diabetes, Rego destaca que “non existen alimentos prohibidos, senón cantidades recomendadas. Neste sentido é moi importante saber que é o que estamos comendo, saber leer as etiquetas”.

Engade tamén que “os sensores e bombas que levan agora as persoas con diabetes axudan a xestionar a enfermidade, pero non a curan” e que “en diabetes temos que tomar moitas decisións diarias de forma autónoma, en función da nosa actividade; non é o mesmo facer deporte un día que ter que quedar na casa porque chova. E cos nenos e nenas e máis difícil, porque durante o xogo é difícil medir esa actividade física que están a facer”.

Para concienciar e informar á sociedade sobre esta enfermidade, Anedia leva a cabo unha serie de actividades anuais que se repiten en ciclos: charlas (moitas delas online para que sexan accesibles a toda Galicia), xuntanzas de familias, convivencias de adultos, campamentos para os rapaces e formación nos centros educativos. Tamén elabora material didáctico. Ten un proxecto cos Bolechas e xa publicou catro libros (o último, Amigas e amigos con diabetes, conta tamén cunha versión en castelán que se reparteu polo resto de España). Onte tivo lugar unha charla na Universidade de Vigo, na Facultade de Comunicación, no grao de Publicidade e Relacións Públicas, sobre un proxecto de voluntariado conxunto. E o venres 24, no Hospital Álvaro Cunqueiro, terá lugar a sinatura dos libros dos Bolechas. Pendente de data está a charla online titulada Que pasa coa miña alimentación? Primeiros pasos tras o debut.

A semana pasada Anedia organizou en Ribeira unha actividade na que Raquel Queizás protagonizou dous contacontos, e unha charla para os rapaces da ESO do IES Nº Un.

Este labor de Anedia vén de ser recoñecido a semana pasada co Premio Kids, concedido pola Federación Española de Asociacións de Diabetes e a empresa Sanofi. É a segunda edición destes premios... e a segunda vez que se lle concede.