Tanxugueiras, O Son do Camiño e 'O Corno', o top tres da cultura galega para o sector

Os eventos musicais, o audiovisual, o éxito exterior da cultura galega e as grandes mostras expositivas foron o máis destacado da cultura galega en 2023 segundo os seus profesionais. Así o reflicte o avance do Barómetro publicado polo Observatorio da Cultura Galega. Cunha mostra representativa de 960 entidades do sector e un total de 1.314 respostas procesadas, o informe sitúa as Tanxugueiras á cabeza da listaxe, seguidas moi de preto polo festival O Son do Camiño, o filme O Corno, Yolanda Castaño co Premio Nacional de Poesía por Materia e o filme As Bestas, de Rodrigo Sorogoyen. 

Tanxugueiras: “O vínculo con Santiago é total”

Despuntan as Tanxugueiras e O son do Camiño

Estas cinco categorías sobresaen por riba das demais nunha relación de 79 resultados. Dentro destas, despuntan especialmente dúas por seren citadas por máis do 10% das persoas enquisadas: a xira das Tanxugueiras (10,3%), coa apoteótica actuación no Coliseum da Coruña, e os concertos do festival O Son do Camiño (10,1%) que en 2023 continuou batendo marcas de asistencia chegando a sumar 132.000 personas baixo os pórticos de entrada ao recinto do Monte do Gozo.  

Nuevo récord para O Son do Camiño: agota los primeros 30.000 abonos en menos de dos horas

O Corno, de Jaione Camborda, en terceiro lugar

A terceira posición da táboa é para unha película, O Corno, da directora vasca afincada en Santiago Jaione Camborda. A cinta, rodada en parte na Illa de Arousa, ten no seu haber un Premio Goya á Mellor Actriz Revelación (Janet Novás) e converteu a Camborda na primeira muller en gañar a Concha de Oro no festival Internacional de Cine de San Sebastián. Esta película en galego capturou a atención de críticos e espectadores, obtendo un sólido respaldo do 7,4% nas referencias do informe do Consello da Cultura Galega.

Janet Novás, Goya a Mejor Actriz Revelación: "Vai por todas elas, polas avoas, grazas Jaione"

Esta relevancia do audiovisual galego déixase sentir noutras mencións como a de Matria, do vigués Álvaro Gago, tanto polos seus premios e candidaturas como polo papel protagonista de María Vázquez (0,7%). Cómpre tamén destacar as citas a Luis Tosar (1,4%) e a Luis Zahera (0,9%) e a mención á Academia Galega do Audiovisual e os Premios Mestre Mateo (1,1%). Mostras de cine como o Festival de Cans, o OUFF de Ourense ou o Curtocircuíto obteñen tamén posicións destacadas.

En relación cos premios literarios, ademais de Castaño hai que mencionar a Paula Carballeira e o seu Premio Nacional de Literatura Dramática (2%). Neste eido, as persoas enquisadas fixeron constar outros feitos sinalados como o inesperado pasamento do escritor Miguel Ángel López González, o Hematocrítico, ou a publicación póstuma de Síbaris, de Domingo Villar. 

O eido musical, o que máis citas acumula

Ademais das Tanxugueiras e O Son do Camiño, nesta nova edición da análise atópase unha cifra elevada de mencións relacionadas co eido musical. Algunhas son habituais na lista, como o Festival Internacional do Mundo Celta de Ortigueira, o Sinsal, o Resurrection Fest, o PortAmérica, o WOS, o Festival da Luz, o Morriña Fest ou o WOMEX da Coruña. A estes hai que engadir as alusións aos festivais de música en xeral. Sinalados polo 3,9% das persoas entrevistadas, esta categoría sitúase entre as máis citadas ao superar mesmo a mención xenérica ao éxito do audiovisual galego. 

Se falamos de artistas individuais, quen máis referencias obtivo foi, por esta orde, o dúo Fillas de Cassandra (1,5%), Leilía coa súa xira de despedida (1,2%) e Baiuca (0,7%). Tamén cabe sinalar o himno do centenario do Celta de Vigo de C. Tangana en colaboración coas Lagharteiras ou os concertos de Castrelos e os Premios Martín Códax da Música.

Os Premios Martín Códax da Música celebran os seus dez anos

Outras mencións

Recibiron así mesmo un número importante de mencións a Feira das Industrias Culturais de Galicia - Culturgal (2,4%), o Consello da Cultura Galega (1,6%) ou os bonos culturais, citados polo 0,4% da mostra. 

O FIOT de Carballo e a Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia son, xunto cos Premios de Teatro María Casares, o máis destacado da escena xunto coa referencia á obra Iribarne.

Fraga y los secretos de una obra de teatro de tres horas, ‘Iribarne’

No plano das artes visuais, o máis relevante para o sector é a celebración do ano Picasso na Coruña e as exposiciós da Fundación Marta Ortega, especialmente a de Helmut Newton, ademais da mostra Cidades no tempo.

A investigación

Os datos corresponden ás respostas de 960 entidades do sector cultural, que ofreceron 1314 respostas recollidas entre o 15 de xaneiro e o 9 de febreiro de 2024. Na enquisa, entre outras cuestións, preguntouse polos “tres eventos, accións culturais, persoas ou entidades máis salientables da cultura galega do ano 2023”. A recompilación das respostas a esta pregunta que se publica hoxe é un avance dos resultados dunha nova entrega do Barómetro da Cultura Galega, que o CCG realiza con carácter anual desde 2020 e que ten como obxectivo facer unha “diagnose avaliativa que permite retratar a situación, evolución, eivas, fortalezas e perspectivas das entidades culturais galegas”.